چین و روسیه: رقبای سابق، رفقای جدید
با اینکه هنوز پای شی جینپینگ، رئیسجمهوری چین به خاک روسیه نرسیده بود، ولی صحفههای اول روزنامههای چینی پر از تیترها و عکسهای جذاب و دیدنی در باره این سفر شده.
تیتر خبر اصلی خبرگزاری رسمی شینهوآ از قول شی جینپینگ اعلام میکند که “دوستی چین و روسیه با جان و خون بسته شده.” این نقلقول از مقالهای است که آقای شی برای یک روزنامه روسی نوشته و به جانفشانیهای هنگفت هر دو کشور در جریان جنگ جهانی دوم و اهمیت حفظ صلح اشاره میکند.
آقای شی در ادامه نوشته “فراموش کردن تاریخ یک خیانت است. چین، روسیه و همه مردمان صلحدوست جهان به شدت با هر تلاش و کرداری که به قصد انکار، تحریف و بازنویسی تاریخ جنگ جهانی دوم صورت بگیرد مخالفت میکنند.”
در این مقاله به شکل گستردهای به مقاومت چینیها علیه تهاجم ژاپن پرداخته شده و از این رو جایی برای تفسیر پیام این مقاله باقی نمیماند.
در کنار عکسهایی که از آماده شدن سربازان ارتش آزادیبخش خلق چین برای شرکت در رژه پیروزی ۹ مه چاپ شده، تیتر خبر دیگری به ما یادآوری میکند که هدف آقای شی از حضور در این رژه “نشان دادن عزم چین به حفظ نظمی است که از پس جنگ جهانی دوم بر دنیا حاکم شده.”
شکی نیست که حضور آقای شی در مراسم رژه کمک بزرگی به ولادمیر پوتین است که نتوانسته هیچ کدام از رهبران غربی را به حضور در این مراسم ترغیب کند. و این کار چین قطعا با پاداش خوبی همراه خواهد بود. چین قرار است در ماههای آینده هفتادمین سالگرد پیروزی بر ژاپن را با برگزاری یک رژه نظامی جشن بگیرد و آقای پوتین و نیروهای نظامی روسیه هم در این رژه شرکت خواهند کرد.
در عین حال قرار است دو کشور در ماه مه برای اولین بار مانور مشترکی را در دریای مدیترانه برگزار کنند.
این حمایتها در زمانی از چین صورت میگیرد که از یک طرف فعالیتهای نظامی این کشور در دریای چین جنوبی با انتقاد ایالات متحده آمریکا و کشورهای آسیایی همراه است و از طرف دیگر ژاپن و ایالات متحده دارند اتحاد دفاعی خود را تقویت میکنند.
پرفسور شی یوآنهوآ، استاد دانشگاه فودان، هفته گذشته به وبسایت سُهو گفت که “جنگ سرد جدید بین روسیه و آمریکا فرصت مناسبی است برای پیشبرد بیش از پیش همکاریهای استراتژیک میان روسیه و چین. نتیجه تمرکز آمریکا بر آسیا، افزایش تهدیدها و فشارهای وارده بر چین است و برای همین خیلی طبیعی است که شاهد افزایش همکاریها بین چین و روسیه باشیم.”
البته حضور در این رژه تنها به ابراز همبستگی خلاصه نمیشود و قرار است در کنار آن قراردادهایی هم در ارتباط با انرژی، صنایع فضایی، مسائل مالیاتی، امور مالی و سرمایهگذاری امضا شود. موضوع دیگری که قرار است به بحث گذاشته شود افزایش همکاریهای اقتصادی در قالب ایدهای است که تحت عنوان “کمربند اقتصادی راه ابریشم” از طرف آقای شی مطرح شده و ولادمیر پوتین هم قبلا از آن حمایت کرده است.
چین در پنج سال گذشته بزرگترین شریک اقتصادی روسیه بوده و حجم تجارت دو کشور در سال ۲۰۱۴ به ۹۵.۳ میلیارد دلار رسید. به گفته لی هویی، سفیر چین در روسیه، دو طرف امید دارند که حجم مراوداتشان در سال ۲۰۱۵ از مرز ۱۰۰ میلیارد دلار عبور کند که به نظر او “کاملا واقعبینانه” است. همزمان با کاهش رشد اقتصادی چین، چنین خبرهایی قطعا باعث خوشحالی میشود.
به نظر میرسد که این دو کشور که در زمان حکومت کمونیسم بر روسیه، رقیب قسمخورده یکدیگر بودند حالا در قرن بیست و یکم به درک متقابل رسیدهاند و چین میتواند بار دیگر روی یک رفیق قدیمی حساب کند.
نظرات بسته شده است، اما بازتاب و پینگ باز است.