محل شکل گیری ذائقه و سلیقه غذایی
همه ما از خوردن غذاهای خاصی لذت فراوانی میبریم، برای خوردن آنها لحظه شماری میکنیم و حتی ممکن است خوابشان را ببینیم. در مقابل اما ممکن است از خوردن یا حتی بوییدن برخی دیگر از غذاها حس خوبی نداشته باشیم و حتی نسبت به آنها احساس انزجار کنیم.
از زمان کودکی غذاهای متفاوتی با طعمهای مختلف را به دهانمان وارد میکنیم و بوهای مختلفی را با بینیمان بو میکشیم. زبان ما قادر است مزههای متفاوت یعنی شیرین، شور، ترش و تلخ را تشخیص دهد. حس بویایی نیز در شکلدهی ذائقه ما نقش مهمی ایفا میکند.
ذائقه، سلیقه غذایی، و حس چشایی ما پدیدههایی اکتسابی هستند و در طول دوران زندگیمان از کودکی تا بزرگسالی شکل میگیرند. خوردن غذاهای گوناگون و تکرار مزههای مختلف بخصوص در دوران کودکی سبب میشود که به آن مزهها عادت کنیم و در نظرمان خوشایند جلوه کنند. گاهی نیز به سبب دلایل روانی مانند اجبار به خوردن برخی غذاها برخلاف میلمان، ممکن است حس ما تغییر کرده و نسبت به آنها نظر منفی پیدا کنیم
اما شاید ندانید که ذائقه ما از پیش از تولدمان و زمانی که در رحم مادرمان هستیم شروع به شکلگیری میکند. تحقیقات نشان میدهد غذایی که مادران در زمان بارداری مصرف میکنند ذائقه فرزندانشان را در زندگی آینده شکل میدهد. در واقع حافظه غذایی انسان پیش از تولد کودک و در زمان جنینی شکل میگیرد.
دهان، بینی و جوانههای چشایی از حدود هفته هشتم بارداری که رویان انسان (توده انسانی شکل گرفته در رحم، از زمان تشکیل نطفه تا پایان هفتهٔ هشتم رویان و پس از آن جنین نامیده میشود.) به اندازه یک حبه انگور است، شکل میگیرد و در همین زمان اعصاب چشایی و بویایی در مغز شروع به تشکیل شدن میکنند.
از هفته دوازدهم بارداری، جنین شروع به بلع مایع آمنیوتیک میکند. مایع آمنیوتیک از رحم مادر تراوش میشود و ابتدا فقط حاوی آب و املاح است اما از حدود هفته دوازدهم تا چهاردهم بارداری این مایع حاوی پروتئین، کربوهیدرات، چربی و اوره است.
با افزایش سن جنین، وی قادر است مزههای اصلی مانند شیرین و تلخ را از هم تفکیک کرده و تشخیص دهد.
از ماه ششم بارداری جنین به تدریج قادر به تشخیص بوهای مختلف و به یادآوردن آنهاست تاجایی که نوزاد پس از تولد، بوی مایع آمنیوتیک مادر را به خاطر میآورد.
پس از تولد کودک انسان قادر به درک بوها و مزههای متفاوت است. حالا کودک متولد شده فرصت مییابد تا بوها و مزههای مختلف را امتحان کند. انسان قادر است حدود ده هزار بوی متفاوت را تشخیص دهد. زبان کودک انسان حاوی حدود سی هزار جوانه چشایی است و با رسیدن به بزرگسالی میزان آن به حدود ده هزارتا کاهش یافته و با پیشرفتن سن از تعداد آنها کم میشود.