کباب حلال در استرالیا
دیکشنری مککواری استرالیا واژه سال ۲۰۱۶ به انتخاب مردم را اعلام کرده: “اسنک پک حلال”.
اسنک پک حلال (یا آنطور که بیشتر استرالیاییها میگویند، اچ.اس.پی) مقداری گوشت کبابی است، مقداری سیبزمینی سرخ کرده، و البته سس. و این ترکیب این روزها در ساندویچیهای استرالیا حرف اول را میزند.
آدم فکر نمیکند چنین پدیدهای محل بحث سیاسی باشد، اما هست. بعضی استرالیاییها اچ.اس.پی و محبوبیت آن را نشان مدارا و تکثر جامعهشان میدانند. اما بعضی دیگر آن را به نفوذ روزافزون اسلام در این کشور تعبیر میکنند.
اسنک پک هنگامی وارد سیاست شد که پالین هنسن، از سیاستمداران راستگرا و ضداسلام استرالیا، پیشنهاد یک سیاستمدار دیگر را برای خوردن اسنک پک حلال رد کرد.
آن سیاستمدار دیگر سام دستیاری بود؛ از سناتورهای حزب کارگر که میگوید مسلمان است اما آداب آن را به جا نمیآورد. او به عنوان تبریک به خانم هنسن که تازه وارد سنا شده بود گفت: “شما را به صرف یک اسنک پک حلال در غرب سیدنی دعوت میکنم، هر وقت که برایتان مناسب است.”
میشود گفت آقای دستیاری میخواست سربهسر خانم هنسن بگذارد، چون یکی از مواضع حزب یک ملت که خانم هنسن عضو آن است، این است که “با خرید محصولات حلال به اسلامی شدن استرالیا کمک مالی میکنید.”
بنابراین عجیب نبود که خانم هنسن اینطور به آقای دستیاری جواب بدهد: “قراری در کار نیست، خیلی ممنون. علاقهای به حلال ندارم.” او در ادامه (بدون ذکر منبع و مأخذ) مدعی شد “۹۸ درصد استرالیاییها” با حلال مخالفند.
پس از این جدال لفظی، ناگهان محبوبیت اسنک پک حلال دوچندان شد. یک کبابفروشی در ملبورن حتی به منوی غذایش کباب “پالین هنسن” هم اضافه کرد – که در توضیحش آمده: “کباب بره، مغزپخت روی سیخ گردان، با ماست و نعنا و سس تند و پنیر و چیپس”.
اسنک پک حلال ابتکار استرالیاییهاست. اما مبتکرانش مهاجران و نوادگان مهاجران اخیر از خاورمیانه و اروپا بودهاند.
ابتکارشان در حقیقت ترکیبی است غذای این ملتها، و حتی روی فیسبوک صفحه ویژه دارد، که بالایش نوشته: “جایی برای اینکه تجربههای اسنک پکیمان را با هم در میان بگذاریم و بهترین اسنک پک دنیا را پیدا کنیم.”
گردانندگان صفحه فیسبوکی از اعضا میخواهند “عکس اسنک حلالتان را برایمان بفرستید. مال کجاست؟ خفن است؟ حلال است؟ معمولی است؟ غول اچ.اس.پیهاست یا نه؟”
صفحه نزدیک ۱۸۰ هزار عضو دارد. گردانندگانش پس از آنکه در کبابی اوز ترک جونیور در سیدنی کباب خوردند راهش انداختند.
افق بزوغلو، صاحب کبابی اوز ترک جونیور، میگوید “قبلا هر ده کباب که میفروختیم یک اسنک پک هم میفروختیم. الان برعکس شده. ده اسنک پک میفروشیم یک کباب.”
افق اصالتا ترک است و مسلمان. میگوید محبوبیت اسنک پک را مدیون مادرش است که میگفته “فقط چیزی بفروش که خودت میخوری.”
او میگوید مشتریهایش بیشتر دانشجویانی هستند که همان اطراف زندگی میکنند. میگوید در ساعتهای شلوغ گاهی ۴۰ دقیقه در صف میایستند. یک مشتری دارد که هفتهای یک بار دو ساعت و نیم راه میآید که اسنک پک بخورد.
قیمت اسنک پک با پنیر ۱۰/۵ دلار استرالیا است، حدود ۸ دلار آمریکا.
افق بزوغلو میگوید هیچوقت کسی با حلال بودن گوشت مشکلی نداشته. میگوید: “اینجا همهجور آدمی هست. چندفرهنگی است. برای کسی فرق نمیکند مسیحی باشی یا هندو. همه با هم دوست میشوند و به هم احترام میگذارند. آنها که برایشان مهم است، معمولا مال شهرهای کوچکترند که هرچه (در مورد مسلمانها) در روزنامه میخوانند باور میکنند. اما اینجا، همه یکرنگند. بعضی وقتها روی فیسبوک کسانی علیه مسلمانها نفرتپراکنی میکنند. ولی توی صفحه اسنک پک، فقط حرف خوراکی است.”
“حلال ترس ندارد”
قیصر تراد، رئیس فدراسیون انجمنهای اسلامی استرالیا، معتقد است عادی شدن واژههای زبانهای دیگر در یک زبان دیگر اتفاق فرخندهای است، “به ویژه اگر آن کلمه به دیکشنری هم راه پیدا کند. رمزآلود بودنش از بین میرود.”
او میگوید: “مردم میفهمند هیچ چیز ترسناکی در کلمه حلال نیست. راضی و راحت میشوند. میبینند معنایش مثبت است، خوب است.”
به اعتقاد آقای تراد، محبوبیت اسنک پک حلال “ابهام کلمه را میزداید، ابهام فرهنگی را که آن واژه از آن آمده میزداید، و شاید به آرامش در جامعه کمک کند.”
کمیته انتخاب دیکشنری مککواری در رأیش نوشته انتخاب اسنک پک حلال به عنوان واژه سال “نشان میدهد چیزی که زمانی فقط مال مسلمانها بود حالا در سراسر جامعه استرالیا جاری شده است.”
سوزان باتلر، سردبیر دیکشنری حتی معتقد است آنها که پدیدآورندگان لغتنامهها “باید تا جایی که در ظرفیت یک انسان است، از غذاهایی که در لغتنامه مینویسند بچشند.”
او میگوید: “چطور میتوانید با شوق درباره معنای اچ.اس.پی بنویسید اگر حتی یک بار امتحانش نکرده باشید؟ من همین امروز اولین اچ.اس.پیام را خوردم. میفهمم چرا این خوراکی اینقدر محبوب شده. سرشار از کربوهیدرات و انرژی، بدون گناه! گاز اول را که بزنی دیگر نمیتوانی دست بکشی.”
کمیته انتخاب دیکشنری همچنین واژه “فیک نیوز” (خبر جعلی) را به عنوان واژه سال برگزید – به این دلیل که “مبین سیر تکاملی پیدایش محتوای دروغین برای هدایت مردم به یک جهت خاص است”.