هشدار نسبت به افزایش زنان معتاد
آمارهای ایدز و اعتیاد زنان بهتدریج به سویی میرود که گوی سبقت را از مردان برباید. در حالی که تا چند سال قبل نگرانی فعالان و کارشناسان مبارزه با اعتیاد و آسیبهای ناشی از آن صرفا بر جمعیت مردان متمرکز بود زیرا آمار مردان معتاد و مبتلا به ایدز در آن حد نگرانکننده بود که خدماتدهی، روی خود را به سوی این جمعیت معطوف کند اما ظرف چند سال گذشته، رقمها دستخوش تغییراتی شده که مسوولان نمیتوانند بیتفاوت از کنار آن بگذرند. رشد شتابزده اعتیاد و ابتلای به ایدز در زنان کشور ظرف چند سال اخیر اگرچه در دولت دهم به دلیل مشغلههای سیاسی و غیراجتماعی دولت چندان جدی گرفته نشد اما دومین نشست کمیته زنان و خانوادههای آسیبپذیر ستاد مبارزه با مواد مخدر به بررسی این معضل اختصاص داشت. شهیندخت مولاوردی؛ معاون رییسجمهوری در امور زنان، در این نشست آمار اخیر سازمان ثبت اسناد درباره علل طلاق را یادآوری کرد که بر مبنای این آمار، یکی از دلایل رشد 7 درصدی طلاق طی شش ماه سال 92، اعتیاد همسران بوده است.
اگرچه اعتیاد مردان همواره یک چالش و عامل آسیب زا برای خانواده ایرانی به شمار آمده در حدی که قانونگذار برای جلوگیری از شیوع اعتیاد در میان سایر اعضای خانواده، در این مورد حق طلاق را در اختیار زن قرار میدهد اما امروز روی دیگر سکه، افزایش تعداد زنان معتاد متاهل است. معضلی که روز گذشته هم از سوی معاون رییسجمهوری مورد هشدار قرار گرفت و به گفته مولاوردی، نتایج تحقیقات رسمی نشان داده که در حال حاضر حدود 62 درصد از زنان معتاد، متاهل هستند و 10 درصد علل آغاز اعتیاد در زنان ناشی از اختلافات خانوادگی است. زنانی که میتوانند مادر باشند و البته به آسانی، بر اثر مصرف مواد مخدر یا محرک مرتکب رفتارهای جنسی پرخطر شده و به همسر یا شرکای جنسی خود هم انواع بیماریهای آمیزشی و عفونی و از جمله ایدز را منتقل کنند. این خطر اکنون در حدی موجب نگرانی شده که متولیان سلامت بهشدت از بابت انتقال ایدز از مادر به کودک ابراز نگرانی میکنند. آمارهای ادواری وضعیت ایدز در کشور هم تایید میکند که با وجود نازل بودن تعداد مادران مبتلا به ایدز که بیماری را به جنین منتقل کردهاند اما زنان معتاد که ممکن است بر رفتارهای خود کنترلی نداشته باشند یا اولویت مراقبتهای بهداشتی را چندان مورد توجه قرار ندهند و زاد و جنین خود را هم با بیتوجهی به پیگیری مراجعات به پزشک و مصرف داروهای پیشگیرانه به خطر خواهند انداخت. از سویی، تعداد زنان معتاد که البته واقعیتهای آشکاری هم بوده، حالا چنان موجب برهم خوردن آرامش نهادهای دولتی شده که قدمهای جدیدی برای مقابله با اعتیاد زنان برداشتهاند چنانکه مولاوردی از تشکیل کارگروهی در وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با حضور کارشناسان معاونت امور زنان ریاستجمهوری، سازمان بهزیستی و سازمانهای غیردولتی فعال خبر داد و گفت: «هدف اصلی این کارگروه باید حمایت از زنان معتاد بهمنظور دستیابی آنان به بهبودی بوده و حمایتها نیز بهگونهیی باشد که فرد پس از بهبودی، دیگر به سمت اعتیاد نرود و بتواند کسب و کار و مسکن مناسبی پیدا کند.»
هشدار اعضای کمیته زنان و خانوادههای آسیبپذیر ستاد مبارزه با مواد مخدر نسبت به افزایش زنان معتاد در حالی بود که روز گذشته مینو محرز؛ رییس مرکز تحقیقات ایدز کشور هم هشدار داد که در پی ورود موج ترکیبی جدید ایدز از راه روابط جنسی محافظت نشده و تزریق مشترک مواد مخدر موج آتی بیماری ایدز در ایران، باز هم معتادان را هدف قرار خواهد داد. هماکنون جرم دوسوم زندانیان کشور مرتبط با مواد مخدر است و 4 درصد از 1200 عنوان مجرمانه کشور درباره جرایم مواد مخدر است. در حالی که حالا تعداد زنان معتاد، 3/9 درصد از جمعیت معتادان کشور را در میگیرد حتی اگر همین جمعیت 123 هزار و 225 نفری زنان معتاد کشور هم توسط نهادهای دولتی و غیردولتی بهطور کامل از خدمات حمایتی و درمانی برخوردار شوند میتوان به آیندهیی روشن برای این زنان و فرزندان آنها امیدوار بود. اشکال کار اینجاست که حتی برای نیمی از این جمعیت هم امکانات درمانی و حمایتی کافی وجود ندارد علاوه بر آنکه ماهیت اعتیاد در این زنان از الگوی یکسانی پیروی نمیکند. لیلا ارشد؛ مددکار اجتماعی در گفتوگو با «اعتماد» به همین تفاوت اشاره میکند و میگوید: «آنچه من میبینم و البته مطابق آمارها، سن اعتیاد در زنان پایین آمده و البته اعتیاد هم در زنان گسترش یافته و دیگر هیچ طبقه اجتماعی و اقتصادی از اعتیاد مصون نیست. امروز مصرف حشیش و شیشه بین زنان جوان بسیار رواج یافته و اشکال کار اینجاست که اطلاعرسانی و آگاهسازی زنان نسبت به عوارض مصرف این مواد بسیار ضعیف است علاوه بر آنکه تفاوتهای سوءمصرف هم باید مد نظر باشد. در حالی که زنان طبقه متوسط و تحصیلکرده جامعه برای بیدار ماندن در شب امتحان و تامین تمرکز حواس و برخورداری از حال خوش در میهمانیها یا حتی برای کاهش وزن رو به شیشه و حشیش میآورند، در طبقات پایین و محروم جامعه شاهد هستیم که زنان به دلیل محرومیت از مکانیزمها و ابزارهای مقابله با آسیبهای اجتماعی گرفتار اعتیاد میشوند. در حالی که شاخصهایی مثل بیکاری و بیپولی و مشکلات اقتصادی، این خانوادهها را هم متاثر کرده، در طبقات محروم جامعه، همسر یا سایر اعضای خانواده، زن را معتاد میکنند تا علاوه بر آنکه از ایرادگیریهای زن کاسته میشود، در مصرف مواد با عضو معتاد خانواده همراه شود و البته طبیعی است که در این عرصه، زنان با روی آوردن به تکدیگری یا رفتارهایی که در شان یک زن نیست ناچار به تامین هزینه اعتیاد خود خواهند شد. متاسفانه در چرخه اعتیاد، زنان همواره مورد سوءاستفاده قرار میگیرند چنانکه شاهد هستیم معمولا مردان فروشنده مواد مخدر هستند اما خردهفروشی مواد توسط همسرانشان صورت میگیرد.»عبدالرضا رحمانی فضلی؛ دبیرکل ستاد مبارزه با مواد مخدر هم روز گذشته در نشست کمیته زنان و خانوادههای آسیبپذیر ستاد مبارزه با مواد مخدر نسبت به همهگیر شدن معضل اعتیاد در خانواده ایرانی هشدار داد و گفت: «پدیده شوم مواد مخدر در کمین همه خانوادههاست و هیچکس از هر طبقه و گروه اجتماعی، نمیتواند تصور کند که از این تهدید مبراست، لذا با این نگاه، حضور اعضا در این کمیته و کمک به خانوادهها باید ابتدا از منظر انسانی و سپس سازمانی باشد تا به نتیجه مطلوب در این حوزه برسیم. شناسایی و برقراری ارتباط با یک میلیون و 325 هزار خانوادهیی که معتاد دارند کار سختی نیست و باید روشهای ارتباطی با این خانوادهها شناسایی و سپس آنها را در امور پیشگیری، درمان و بهبودی ترغیب کرد.»
etemadnewspaper.ir
نظرات بسته شده است، اما بازتاب و پینگ باز است.