مداخله تکنولوژیک در فعالیت نورون ها
پژوهشگران ایتالیایی، ترکیب جدیدی ابداع کردهاند که نسبت به نور حساس است و میتواند به تعدیل فعالیت نورونها کمک کند.
فناوریهای نوری که میتوانند برای تعدیل فعالیتهای نورونی مورد استفاده قرار بگیرند، امکان پژوهش در حوزه علوم اعصاب و زیستشناسی را فراهم میکنند. ابزار نوری، به متخصصان علوم اعصاب امکان میدهند تا نورونها یا نواحی خاصی از مغز را تحریک و مهار کنند. این ابزار را میتوان برای بررسی عملکرد مدارها یا نواحی خاصی از مغز و همچنین شناسایی درمانهای احتمالی جدید برای بیماریهای عصبی و روانی به کار برد.
پژوهشگران “موسسه فناوری ایتالیا”(IIT) و “دانشگاه پلیتکنیک میلان”(Polytechnic University of Milan)، اخیرا نوعی ترکیب جدید حساس به نور ابداع کردهاند که میتوان از آن برای ساخت حسگرهای فتوسوئیچ استفاده کرد. این ترکیب جدید موسوم به “زیاپین 2″(Ziapin2) میتواند در ساخت حسگرهایی به کار برود که دمای آنها هنگام برخورد با نور مرئی، افزایش نمییابد. این ترکیب جدید میتواند حد فاصلی را میان لایه پلاسما ایجاد کند که دوام بالایی دارد و ظرفیت آن را افزایش میدهد.
“گوگلیلمو لانزانی”(Guglielmo Lanzani)، از پژوهشگران این پروژه گفت: پژوهش ما با الهام از دو بررسی انجام شده است. نخستین بررسی، با استفاده از مولکولهای فتوکرومیک برای جذب نور در سلولهای زنده صورت میگیرد و دومین بررسی نیز ایجاد تغییر در غشای نورون و ظرفیت الکتریکی آن برای ذخیره شارژ است که به تحریک سلول منجر میشود.
مولکولهای فتوکرومیک میتوانند شکل خود را پس از جذب نور تغییر دهند. این تغییر، برخی از ویژگیهای آنها از جمله اثرات فضایی، رنگ و ویژگیهای الکتریکی را تحت تاثیر قرار میدهد.
این ویژگیها هنگام بررسی روی غشای نورون، به مولکولهای فتوکرومیک امکان دادند تا مانند کلیدهای مکانیکی عمل کنند و با جذب نور و تغییر ظرفیت الکتریکی، به تعدیل ضخامت غشای نورون بپردازند. این روش نهایتا میتواند ظرفیتی را برای عملکرد نورونها ایجاد کند.
لانزانی ادامه داد: روشهایی که در این پژوهش به کار رفتند، به ما امکان دادند تا به یک مکانیسم تحریک غیر حرارتی دست یابیم و حساسیت نسبت به نور را در سلولها و بافتهای زنده ایجاد کنیم. روش ما، غیر ژنتیکی است یعنی بدون ژندرمانی انجام میشود و اصلاحات شیمیایی دائمی نیز در سلول انجام نمیدهد؛ در نتیجه ابزاری با کمترین میزان تهاجم است.
هنگامی که پژوهشگران، پالسهایی از نور مرئی را در نورونهای حامل این ترکیب جدید به کار گرفتند، حالتی گذرا از “بیشقطبی”(hyperpolarization) را در آنها مشاهده کردند. اندکی پس از این مرحله، دیپولاریزاسیون صورت گرفت و نهایتا به ایجاد ظرفیتهای جدیدی منجر شد.
“فابیو بنفناتی”(Fabio Benfenati)، از پژوهشگران این پروژه گفت: دستاورد اصلی پژوهش ما این است که توانستیم نورونها را بدون نیاز به دستکاری اپتوژنتیک و دخالت مستقیم در کانالهای یونی غشای نورون تحریک کنیم. ما این کار را با تغییر شکل غشای نورون انجام دادیم که نهایتا موجب شد نورونها از نظر الکتریکی، پایداری بیشتری در تاریکی داشته باشند و انتشار آنها با کمک تحریک نوری صورت بگیرد.
بنفناتی افزود: برنامه ما برای پژوهش بیشتر، دو بخش را شامل میشود. ما در بخش نخست این برنامه تلاش میکنیم تا کارآیی زیاپین را در تحریک مدارهای شبکیه چشم ارتقا دهیم و در بخش دوم، سعی داریم تا زیاپین، بیشتر محلول در آب باشد و مدت بیشتری در غشای نورون باقی بماند.
این پژوهش، در مجله “Nature Nanotechnology” به چاپ رسید.