هشدارشبکه هپاتیت کشور نسبت به افزایش هپاتیت در آسیب دیدگان اجتماعی

نتایج آخرین بررسی شبکه هپاتیت کشور حکایت از آن دارد که یک میلیون و 400 هزار نفر از جمعیت ایران به هپاتیت B و حدود 300 هزار نفر هم به هپاتیت C مبتلا هستند. دو بیماری ویروسی که قابل انتقال بین انسان بوده و اکنون به دلیل آنکه بیشترین مبتلایان هپاتیت c معتادان تزریقی هستند، تعداد مبتلایان نگرانی‌های جدی را در متولیان سلامت ایجاد کرده است. روز گذشته هم سید موید علویان، رییس شبکه هپاتیت کشور، در حالی که از هپاتیت B به عنوان شایع‌ترین هپاتیت ویروسی مزمن کبدی در دنیا نام می‌برد اطمینان داد که با اجرای طرح سراسری واکسیناسیون نوزادان و افراد با رفتار پر خطر از سال 1373 ابتلای هپاتیت B در جمعیت زیر 20 سال کشور بسیار نادر بوده و میزان بروز هم رو به کاهش است و حتی انتقال هپاتیت B از مادر به نوزاد به صفر رسیده اما انتقال از طریق اعتیاد تزریقی و روابط جنسی ناسالم همچنان خطرساز و نگران‌کننده است.

علویان با هشدار نسبت به اینکه اغلب مبتلایان به هپاتیت B از بیماری خود اطلاع ندارند درباره آخرین وضعیت شیوع هپاتیت c در کشور هم گفت: «200 تا 300 هزار نفر در ایران به این بیماری مبتلا هستند که البته شیوع این بیماری در ایران نسبت به سایر کشورهای منطقه بسیار کمتر و در جمعیت عادی ایران حدود نیم درصد است.»

در حالی که کنترل خون‌های اهدایی از نظر آلودگی به ویروس هپاتیت C از سال 1375 یکی از اقداماتی بوده که نرخ شیوع و بروز و انتقال در جمعیت عادی را کاهش داده اما شایع‌ترین راه انتقال این بیماری در ایران، اعتیاد تزریقی است که به زعم رییس شبکه هپاتیت کشور، همسران معتادان و همچنین معتادان تزریقی و غیر تزریقی هنوز از مهم‌ترین گروه‌های در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند چنانکه علویان هم گفت: «حداقل 40 تا 50 درصد معتادان تزریقی کشور به هپاتیت C مبتلا هستند که البته اغلب معتادان تزریقی کشور هم در گروه سنی جوان قرار دارند. بنابراین، اجرای برنامه‌های کاهش آسیب اعتیاد و ارائه رایگان سرنگ، متادون و کاندوم در کنترل هپاتیت C در جمعیت معتادان نقش بسزایی دارد.» در حالی که یکی از انتقادات متولیان سلامت از رفتارهای جمعی مردم ایران، مراجعه دیرهنگام برای مداوای درد کهنه، فرار از انجام آزمایشات و معاینات دوره‌یی و همچنین اقدامات پیشگیرانه برای مصون ماندن از ابتلا به بیماری‌های صعب العلاج یا نیازمند درمان‌های گران قیمت است، علویان توضیح داد که شبکه درمانی کشور از بابت امکانات دارویی و درمانی برای مبتلایان هپاتیت یا حتی تشخیص زودهنگام بیماری هیچ گونه کسری ندارد و دارو و نیروی متخصص در مراکز اغلب استان‌ها در دسترس است. وی البته با انتقاد از ناکافی بودن خدمات آزمایشگاهی معتبر به عنوان گام تکمیلی برای تشخیص زودهنگام ابتلا به هپاتیت، با ابراز اطمینان از سلامت خون‌های اهدایی که می‌توانند همچون یک تیغ دولبه، هم به عنوان داروی حیات‌بخش و هم به عنوان عامل انتقال آلودگی عمل کنند، گفت: «در اهدای خون، خون سالم مدنظر ما است. کاملا به سلامت خون‌های اهدایی اطمینان داریم؛ به‌طوری که ایران از سالم‌ترین خون در منطقه برخوردار است.» در حالی که از سال گذشته و در پی قطعیت اجرای سیاست‌های افزایش جمعیت، ارائه خدمات رایگان پیشگیری از بارداری هم با محدودیت مواجه شده و کارشناسان سلامت از این محدود‌سازی به عنوان یک عامل خطر ساز موثر در شیوع بیماری‌های عفونی و ویروسی قابل انتقال به مادر و جنین همچون ایدز و هپاتیت C ابراز نگرانی کردند، علویان هم در مخالفت ضمنی با ایجاد محدودیت در ارائه خدمات رایگان پیشگیری از بارداری، به خصوص برای زنان با رفتارهای پرخطر یا در معرض آسیب هشدار داد: «هپاتیت C در معتادان تزریقی مانند کوه یخی می‌ماند. باید بپذیریم که معتادان تزریقی در کشور ما نیز وجود دارند و مهم‌ترین راه انتقال هپاتیت C نیز اعتیاد تزریقی است. برنامه‌ کاهش آسیب و توزیع رایگان سرنگ، متادون و کاندوم نیز از جمله سیاست‌های مصوب است که نباید با سیاست‌های جمعیتی تداخلی داشته باشد. در سیاست‌های جمعیتی تخصصی ندارم اما مشخص است که بودجه‌های پیشگیری باید همچنان ادامه داشته باشد.» وی با وجود آنکه از پوشش فراگیر بیمه برای داروهای مبتلایان هپاتیت B به عنوان یک چشم‌انداز مثبت یاد کرد اما توضیح داد که مشکلات درمان هپاتیت C همچنان به قوت خود باقی است زیرا به زعم رییس شبکه هپاتیت کشور هم داروهای جدیدتر با اثربخشی بهتر و البته با قیمت بسیار گران‌تر در بازار دارویی دنیا توزیع شده که عملا درمان هپاتیت c را متحول می‌کند و حتی تضمین بهبودی 70 درصدی بیماری را وعده می‌دهد اما سازمان‌های بیمه‌گر کشور زیر بار پوشش این داروها نمی‌روند. با چنین ممانعتی از سوی سازمان‌های بیمه‌گر و در حالی که می‌توان از انتقاد علویان، کند شدن روند درمان بیماری، محرومیت از دستیابی به موفقیت 100 درصد در محدود‌سازی بروز و انتقال و شیوع را استنباط کرد باید نسبت به هدفگذاری به صفر رساندن بروز بیماری تا سال 2035 و 21 سال آینده هم تردید داشت در عین حال که علویان اطمینان داد که: «هپاتیت B ریشه‌کن نمی‌شود جز آنکه آن را کنترل کنیم.»

گزارش‌ها و پیش‌بینی‌ها از آخرین وضعیت هپاتیت در کشور

بنا بر آخرین گزارش سازمان انتقال خون، ظرف 10 سال گذشته شیوع هپاتیت B در جامعه اهدا‌کنندگان خون از 6/0 درصد به کمتر از 15/0 درصد و شیوع هپاتیت C از 15/0 درصد به 05/0 درصد رسیده است. این گزارش تایید کرده که شیوع هپاتیت B در جامعه عادی، بیش از دو درصد و هپاتیت C بین نیم درصد تا 7/0 درصد است. همچنین نتایج تحقیقات کشوری نشان داده که 2 تا 5 درصد مبتلایان هپاتیت B به هپاتیت D مبتلا هستند که استان خوزستان، بیشترین تعداد و استان تهران، کمترین تعداد مبتلایان هپاتیت D را در خود جای داده است. در حالی که بنا بر نتایج غربالگری انجام شده در جمعیت بیماران خاص، هم‌اکنون 20 درصد بیماران تالاسمی، 40 درصد بیماران هموفیلی و 15 درصد بیماران دیالیزی به هپاتیت c مبتلا هستند، بر اساس گزارش‌های رسمی، بروز هپاتیت B در کشور به جز دو استان سیستان و بلوچستان و گلستان، در سایر استان‌های کشور رو به کاهش است به‌طوری که شیوع این بیماری در کشور به حدود 2 درصد و در استان‌هایی همچون هرمزگان، کردستان، کرمانشاه، اصفهان، خراسان شمالی و رضوی به کمتر از 2 درصد رسیده در حالی که در دو استان سیستان و بلوچستان و گلستان، همچنان بر 5 درصد نوسان دارد نتایج غربالگری انجام شده در سال ???? در زندان‌های کشور نشان داد که اپیدمی هپاتیت C حدود ?? درصد بوده که با توزیع سرنگ یک بار مصرف بین زندانیان و تغیر الگوی اعتیاد از تزریقی به خوراکی، شیوع این بیماری در زندان‌ها هم کاهش یافت که گزارش سال 1384 از ابتلای 5 درصد معتادان تزریقی زندانی به هپاتیت c خبر می‌داد. نتایج غربالگری انجام شده در دوره زمانی 1380 تا 1384 از وضعیت آلودگی به هپاتیت B در زندان‌های 7 استان کشور و بر 5 هزار و 317 نمونه خون زندانیان سال‌های 1379 تا 1384 نشان داد که آلودگی به هپاتیت B در زندان‌های کشور، از ? تا ?? درصد متغیر و شیوع آلودگی 7/6 درصد بود. علاوه بر آنکه زندانیان معتاد تزریقی بیش از سایر زندانیان مبتلا به هپاتیت B بودند.

http://etemadnewspaper.ir/