هاروکی موراکامی، نویسنده‌ی موفق ژاپنی که بارها برای دریافت جایزه‌ی نوبل ادبی نامزد شده است، در ۶۵ سالگی هم از “دنیای تاریک و مرموز زیرزمین‌های خاطرات انسانی” می‌نویسد. او راز موفقیت خود را “نوشتن به سبک خود” می‌داند.
هاروکی موراکامی، دستمایه‌ی رمان‌های خود را در “دنیای تاریک و مرموز زیرزمین‌های خاطرات انسانی” جستجو میکند: «یک خانه‌ی یک طبقه با زیرزمینی دو طبقه را تصور کنید. در طبقه‌ی هم‌کف و اول این خانه، انسان‌ها زندگی می‌کنند. در طبقه‌ی اول زیرزمین آن، بخشی از خاطرات آدم‌ها جا داده شده. در طبقه‌ی دوم این زیرزمین، دنیایی بی‌انتها و تاریک وجود دارد که من به آن راه دارم؛ از عمق آن داستان‌ها را بیرون می‌کشم و به رمان تبدیل می‌کنم.»
رمان “کافکا در ساحل ” که موراکامی آن را در سال ۲۰۰۲ به زبان ژاپنی منتشر کرد، همین دنیای تاریک و پر رمز و راز را به تصویر می‌کشد. “کافکا در ساحل “، داستان زندگی دو شخصیت کاملا متفاوت را بازگو میکند که به‌طور تصادفی بر سر راه یک‌دیگر قرار می‌گیرند: کافکا تا‌مورا که ۱۵ سال دارد و برای جلوگیری از وقوع یک پیشگویی عجیب (هم‌آغوشی با مادر و خواهر خود) از خانه می‌گریزد و پیرمردی آرام و مهربان به نام ناکاتا که در کودکی به نوعی عقب‌ماندگی ذهنی دچار شده‌است، با این‌حال او می‌تواند به راحتی با گربه‌ها به زبان آن‌ها گفت‌وگو کند.
ویژگی بارز این اثر، در کنار شرح پرکشش داستان زندگی کافکا و ناکاتا، آشنا ساختن خواننده با “فرهنگ ژاپنی”، باورها و سنت‌های آن است: اعتقاد به پیشگویی و غیب‌بینی، باور به وجود دنیاهایی فرای دنیای زمینی، امکان حرکت آزاد میان گذشته و آینده، خاطراتی که هرگز کهنه نمی‌شوند و بر زندگی روزمره‌ی انسان‌ها تاثیر می‌گذارند.
بکارگیری این شگردهای شگفت‌انگیز، به ماجراهایی که این دو شخصیت از سر می‌گذرانند، رنگ و طنین و معنا می‌دهد. پیام کتاب را می‌توان از زبان یکی از شخصیت‌هایش این‌چنین خلاصه کرد: «مهم‌ترین مسئله، زنده ماندن از امروز به فردا است».
نگارش به سبک موراکامی
هاروکی موراکامی که به قول خود، روزی در سال ۱۹۷۴ در سن ۲۹ سالگی، هنگامی که سرگرم تماشای مسابقه‌ی بیس‌بال بوده، ناگهان تصمیم می‌گیرد نویسنده شود، در مورد شیوه‌ی نگارش خود می‌گوید: «از همان اول سبک من، سبک خودم بود و نه هیچ کس دیگر. تا پیش از آن آثار نویسندگان ژاپنی را با علاقه‌ای واقعی نخوانده بودم. بنابراین شروع کردم به نوشتن به سبک خودم.»
عناصر اصلی این شیوه‌ی نگارش که در آثار دیگر موراکامی هم تکرار می‌شوند، اغلب در تصویر کردن دنیایی سوررئالیستی و فضایی وهم‌آلود و غم‌زده خلاصه می‌شود که شرح ماجراهای پیچیده و معماوار را با نمایش صحنه‌های سکسی پیوند می‌زند. به عنوان مثال، در رمان “کافکا در ساحل ” با این که کافکا برای فرار از هم‌آغوشی با مادر و خواهر خود، خانه و کاشانه را ترک میکند، ولی در رویا بارها وقوع این پیشگویی را می‌بیند و تجربه میکند. جمع این عناصر در کنار یک‌دیگر، علاقه وتوجه خوانندگان موراکامی را که از نوجوان ۱۶ ساله تا میان‌سال‌های ۵۰ ـ ۶۰ ساله‌اند، جلب میکند.
موفقیت در غرب
منتقدان ادبی غربی، راز موفقیت آثار موراکامی را در آمریکا و اروپا “نگاه او به سوی ادبیات غرب”، می‌دانند که در ژاپن، چندان هوادار ندارد. این که موراکامی تا کنون بیش از ۳۰ اثر ادبی از انگلیسی به ژاپنی ترجمه کرده، در جهت‌دادن به این نگاه ظاهرا بی تاثیر نبوده است؛ آثار نویسندگانی چون تیم اوبراین، اف. اسکات فیتزجرالد و ترومن کاپوته.
آثار خود موراکامی که پیش از نویسنده‌شدن، یک “بار موسیقی جاز” را اداره می‌کرده، به ۴۰ زبان ترجمه شده‌اند. رمان “به آواز باد گوش بسپار”، “پینبال” (اولین قسمت از سه‌گانه‌ی موش صحرایی) و کتاب “تعقیب گوسفند وحشی”، از جمله آثار پرفروش این نویسنده‌ی پرکار است. او جوایز بسیاری را هم از آن خود کرده است. جایزه‌ی “پریمی اینترناشنال کاتولنیا” که برای “برقراری دوستی میان مردم جهان اهدا می‌شود”، جدیدترین آن‌هاست که در سال ۲۰۱۱ دریافت کرده است. این نویسنده‌ی ورزش‌کار، در ۱۲ ژانویه، ۶۵ ساله می‌شود.
در ایران رمان ۶۷۰ صفحه‌ای “کافکا در ساحل”، اولین رمان موراکامی است که با ترجمه‌ی گیتا گرکانی در انتشارات کاروان منتشر شده است. پیش از آن، تنها یک مجموعه‌ی داستان به نام “کجا می‌توانم پیدایش کنم” از او به بازار آمده بود.
نظرات بسته شده است، اما بازتاب و پینگ باز است.